Fren Sistemi Nedir, Fren Sistemi Nasıl çalışır ?
Fren Sistemi Nedir?
Fren sistemi araçların yavaşlaması ve/veya durması yada yerinde durması için kullanılan sistemdir. Ön teklerlek frenleri genelde yavaşlama için kullanılır. Arka teker frenleri ise duran aracı sabit tutmak için kullanılır.Kapmanalı ve Diskli fren sistemleri mevcuttur. Bu şekillere göre çalışma sistemi değişmektedir.
Fren Sistemi Nasıl çalışır ?
Fren sistemi nasıl çalışır sorusuna gelince, hareket halindeki araç kinetik enerji üretir ve bu enerji fren sistemi sürtünme yoluyla ısı enerjisine çevrilerek aracın durması ve/veya yavaşlamasını sağlar.
Diskli fren sistemi için, fren pedalından başlayıp fren servosu , fren ana merkezi , oluşan yağ basıncının borular vasıtası ile fren kaliperlerine aktarılması , balata ve son nokta olarak disklerde biter.
Kampanalı fren sistemi için , el fren tabancasından başlayıp , el fren teli , fren silindirleri , papuçun kampanaya sıkışması şeklinde ifade edilir.
Fren sistemine havanın direnci, yokuşun direnci yada aracın tutunma durumu gibi etmenlerinde etkisi vardır.Özetlemek gerekir ise rüzgarı aracın arkasına alırsanız daha uzun mesafede araç duracaktır yada yokuş aşağı giderken fren mesafesi daha çok artacaktır.Karlı ve yağışlı havalarda tekerlek yere daha az tutulacaktır bunun sonucunda fren mesafesi uzayacakatır.
Bunun yanında frenlemeye katkısı olan bir etmen olarak motor fren gücünü verebiliriz. Otomobil vites konumunda iken gazdan ayağın çekilmesi, şanzıman , difransiyel ve motorun sürtünmesinden kaynaklı frenleme etkisi yaratacaktır. Bu yüzden güvenlik açısından vites boşta gidilmesi tavsiye edilmemektedir.Yeni araçlarda ayak gaz pedalından çekildiğinde alternatör devreye girip aküyü şarj etmektedir.Bu şekilde daha uzun yol almak mümkün olur.
Fren Sistemi çeşitleri nelerdir ?
Otomobillerde fren sistemleri diskli ve kampanalı sistemler olarak ikiye ayrılır.
Diskli fren sistemi :
Diskli sistemler , fren kaliperinde oluşan yağ basıncının fren balatalarını ittirerek fren disklerine sürtmesi şeklinde kullanılır. Ana hatları ile ana merkezde oluşan yağ basıncı , yağ hortumları ile kaliperlere aktarılır bu aktarılan yağ balataları ittirir ve disklere sürter . Oluşan sürtünme kuvveti otomobili yavaşlatmaya başlar.Sürtünme ne kadar kuvvetili olursa tekerlekler o derece yavaşlar.
Kampanalı fren sistemi :
Kampanalı fren sistemleri genel olarak eski araçlarda ve arka tekerler için kullanılır.Görevi duran aracı sabit tutmak için papuçların kampanaya yapıştırılmasıdır.El freni çekilmesi ile fren teli gerilir ve fren silindirlerini çeker bu çekme sonucunda fren papuçları itilerek kampanya yapışması sağlanır.Bu sayede yapışan papuçlar frenlemeyi sağlar.
ABS li fren sistemi :
Abs fren sistemi nedir ? Abs fren sistemi tekerleklerin frenleme esnasında kilitlenmemesi ve bu sayede otomobilin direksiyon hakimiyetini kaybetmemeniz için geliştirilen bir sistemdir. Çalışma prensibi ise abs sensörünün tekerleklerin dönüş hızını hesaplayıp abs beynine iletmesi ve beynin frenlere verdiği komutlarla işlemektedir.Sensör sıfır gösterdiğinde abs beyni frenlemeyi azaltacaktır ve bu sayede tekerlek dönemeye başlayacaktır.
Seramik fren diskleri :
Seramik fren diskleri daha az ısınır ve daha çabuk frenlemeyi sağlar.Toz tutmaz bu sayede balaralar disklere daha çok yapışırNormal disklerden 2 kat daha hafiftir ve 4 kat daha dayanıklıdır.
Fren Sistemi Bakımı Ne Zaman Yapılmalı?
Fren sistemi her hafif bakım esnasında kontrol edilmelidir.Diskler balatalar gözle kontol edilmelidir.Fren hidrolik seviyesi kontrol edilmelidir.Hidrolikte azalma var ise muhtemelen balatalarınızın kullanım süresi bitmiştir.Bunun dışında balatalardan ses gelmesi durumunda hemen bir servise gitmeli ve fren sistemini kontrol ettirmelisiniz.